Ankeiler: Gelukkig zijn, wie wil dat nu niet? Er zullen mensen zijn die geluk of zingeving niet ervaren, misschien zelfs nooit bereiken. Tenminste: naar hun eigen mening of overtuiging.

Gelukkig zijn, wie wil dat nu niet? Er zullen mensen zijn die geluk of zingeving niet ervaren, misschien zelfs nooit bereiken. Tenminste: naar hun eigen mening of overtuiging. Dit voorjaar schreef ik hier over gevoelens van ontevredenheid die er kunnen zijn, zelfs als het leven meezit wat betreft gezondheid, bezit, een goede baan etc. Onderzoek toont aan dat 25% van de Nederlanders last heeft van ernstige psychische klachten. Oorzaken van je ongelukkig voelen kunnen heel divers zijn. Het kan gaan om kleinmenselijke zaken als jaloersheid bij wat een ander heeft en jij niet. Maar het kan ook dieper gaan. Denk aan pijn, somberheid, angst, onzekerheid, twijfel. Wat moet je dan?

De eerste zin uit het boek dat voor me ligt luidt: “Dit boek gaat je niet gelukkig maken.” Pats. Dat klinkt als een valse start. Maar wat volgt is een overtuigende tekening van hoe we met ons leven omgaan, over idealen die we vaak voor ogen hebben maar soms nooit bereikbaar zijn. Voor wie eerlijk is naar zichzelf is dat heel herkenbaar. Hoe verleidelijk is niet de gedachte ‘als ik dat heb bereikt of die-en-die klacht heb overwonnen kan ik het leven leiden dat ik wil leiden’. De kern van het boek wijst een andere richting. Het begint met de erkenning dat het leven niet gemakkelijk is. En als je lichamelijke of psychische pijn wilt vermijden dan ‘leidt dat tot een krampachtige poging om een half leven te leiden en dat versterkt op den duur het psychisch leed’.

Dat inzicht is het begin van hoe je met die moeite om kunt gaan. Met een pleidooi om het sprookje van een lang en gelukkig leven zonder pijn los te laten, goed te kijken naar wat er in je omgaat, en te ontdekken wat je echt belangrijk vindt in je leven. Dat zou je dan als basis moeten nemen voor hoe je handelt in het omgaan met leed, je verwachtingen, je tijd, je beïnvloeders. Nou ja: werken aan jezelf dus, op weg naar een waardevol leven. Je hoeft niet hoog opgeleid te zijn om met dit gedachtengoed je voordeel te doen. Medewerkers van GGZ-instellingen hebben er in de praktijk mee gewerkt. Het is dan ook bedoeld voor ‘iedereen die zijn of haar leven als onbevredigend ervaart of worstelt met psychisch leed als somberheid, pijn, vermoeidheid, gespannenheid, onzekerheid, angst, lusteloosheid en/of verdriet’.

Het gaat niet om een truc die je moet leren; het is meer een levenswijze. Er zit geen levensbeschouwing achter. Wel zijn er elementen uit de meditatie binnen het boeddhisme verwerkt, maar dat is omgewerkt tot een vorm die past bij de westerse cultuur die we ook kennen in het begrip mindfulness. Daarnaast zijn inzichten en oefeningen in het boek gebaseerd op de gedragstherapie ACT (Acceptance and Commitment Therapy). Wie met het boek wil werken wordt uitgenodigd met een open mind te beginnen, er voldoende tijd voor te nemen, er een ontdekkingsreis van te maken. Ik ben aan het boek begonnen, benieuwd wat ik eraan overhoud.

(Voluit leven – mindfulness of de kunst van het aanvaarden - hulpboek; Ernst Bohlmeijer en Monique Hulsbergen; Boom Amsterdam, 21e druk, 2021)

Ton van Leijen (avanleijen@lijbrandt.nl)

💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: info@locomediagroep.nl.

Meer over

Deel dit artikel