Sommige schepen dragen niet alleen een bemanning, maar ook een verhaal dat groter is dan henzelf. De botterjacht Groote Beer is daar een schoolvoorbeeld van. Met haar imposante lengte van 16,40 meter en breedte van 5,80 meter is zij een van de grootste botterjachten ooit gebouwd. Een schip van 38 ton dat niet zomaar over het water glijdt, maar geschiedenis meedraagt.
Schip dat indruk maakte
Gebouwd in Huizen, met mast en blokwerk van de hand van vakman Siebold de Vries en de botterbouwer Janus Kok, werd de Groote Beer direct een schip dat indruk maakte. Toch is haar levensverhaal er niet één van techniek en vakmanschap. Rondom haar ontstaan en gebruik ontstonden al vroeg verhalen die de grens tussen werkelijkheid en mythe vervagen.
Na de Tweede Wereldoorlog circuleerden er namelijk hardnekkige geruchten. De Groote Beer zou in opdracht van een hoge nazi-generaal zijn gebouwd, mogelijk zelfs voor Hermann Göring zelf. Het schip werd dan ook vaak in één adem genoemd met andere jachten uit die periode, zoals Görings motorjacht Carin II, de Skagerak en de schoener Te Vega. In werkelijkheid blijft de rol van de vermeende opdrachtgever, een zekere generaal Temmler, tot op de dag van vandaag in nevelen gehuld.
Reis naar Amerika
Wat wél vaststaat, is dat de Groote Beer na de oorlog in Nederland in de vaart kwam, en later een lange reis naar Amerika maakte. Daar vond het schip een thuishaven bij de Seattle Yacht Club. Het was in die jaren dat Jaap, of Jack, van Ommen, die in 1957 als negentienjarige naar de Verenigde Staten emigreerde, kennismaakte met het schip. Hij voer er enkele malen mee en raakte zo gefascineerd dat hij decennia later de archieven indook om de ware geschiedenis te ontrafelen.
Na een verblijf van 34 jaar aan de overzijde van de oceaan werd de Groote Beer in 2001 teruggehaald naar Nederland. Op de werf van Nieuwboer in Spakenburg onderging zij een grondige restauratie. Medio juni 2003 gleed ze opnieuw het water in, mooier en sterker dan ooit, klaar voor een nieuw hoofdstuk in haar leven.
Fabelachtige botter
Vandaag de dag is de Groote Beer meer dan een schip. Ze is een symbool geworden: een tastbare herinnering aan vakmanschap, oorlog, en de verhalen die mensen rondom schepen weven. Sommige daarvan zijn waar, andere zijn sprookjes. Maar samen maken ze de Groote Beer tot wat ze is: een fabelachtige botter, die niet alleen de golven doorklieft, maar ook de verbeelding.
Heb je een tip of opmerking? Mail onze redactie via info@locomediagroep.nl.