Loco Media Groep

Loco Media Groep

advertentie
Geschreven door Julia Hofland
7 juni 2025 8:00


'Ik speel voor God en de mensen': Beiaardier Boudewijn Zwart 40 jaar in het vak
Foto: 'Ik speel voor God en de mensen': Beiaardier Boudewijn Zwart 40 jaar in het vak
Boudewijn Zwart achter het carillon | Foto: VRMG

NIJKERK - "Muziek moet iets overbrengen", dat is de maatstaf waaraan beiaardier Boudewijn Zwart zijn muziek meet. Na 40 jaar in het vak komt het hem aan muziekkennis niet tekort, maar het gevoel is hetgeen wat er toe doet. Samen lopen we de smalle traptreden op van dé Toren in de Grote Kerk van Nijkerk op waar bovenin het carrillon uit 1777 hangt. Het domein van Boudewijn Zwart en zijn duo-partner Wim Ruitenbeek.

"De mensen zien me niet, maar ik sta toch in contact met ze. Overal waar je loopt in de omgeving hoor je mij spelen." Boudewijn neemt plaats achter het carillon. Het instrument doet in eerste instantie denken aan een piano, maar dan met ronde stokken op de plaats van toetsen. "Het is absoluut een ander vak dan de piano" , vertelt Boudewijn, die overigens ook piano studeerde aan het Conservatorium. Toch heeft speelt hij het carillon met 'pianohanden' in plaats van met zijn vuisten, zoals gebruikelijk. Het geeft net een andere, meer speelse klank. Iets wat Boudewijns muzikale karakter kenmerkt. 

'Mama, ik word beiaardier'

De liefde voor het beiaardierschap werd geplant toen Boudewijn als klein jongetje op zijn fiets door het bos van zijn woonplaats Amersfoort reed en daar stuitte op een, voor hem mysterieuze, muzikale bron. Het bleek te gaan om de beiaardschool uit Amersfoort dat, met opzet verstopt in het bos, de ruimte gaf aan beiaardiers in opleiding. Verwonderd door wat hij hoorde besloot Boudewijn stiekem naar binnen te gaan en liep daar Leen 't Hart tegen het lijf. Op dat moment was er een les aan de gang, en Boudewijn mocht van hem in het hoekje toekijken. Eenmaal thuis wist hij het zeker: "Mama, ik word beiaardier."

Zo geschiedde. Boudewijn studeerde piano aan het conservatorium en beiaard aan de Beiaardschool in Amersfoort. Hij komt uit een bekende organisten familie, dus was het vanzelfsprekend dat hij hetzelfde pad zou volgen. "Tegen de verwachtingen van mijn familie in koos ik er toch voor om beiaardier te worden. Het past beter bij mijn karakter", vertelt Boudewijn. "De opgeluchtheid en nuchterheid van het instrument sluit beter aan bij wie ik ben."

Beiaardier in Nijkerk

Sinds 2018 vervult Boudewijn de rol van stadsbeiaardier van Nijkerk samen met Wim Ruitenbeek. Hun taak is om het carillon te blijven bespelen. Samen verzorgen ze twee keer in de week een klokkenspel. Daarnaast zijn zij ook begonnen met piano-carillon optredens. In het al niet zo ruime kamertje bovenin de Toren staat naast het carrillon ook een piano en een heel aantal moderne boxen. "Die zorgen ervoor dat Wim en ik samen kunnen spelen, hij op het carillon, ik op de piano. Dat geeft een heel nieuwe gevoel aan de muziek." 

Experimenteren met muziek past goed bij Boudewijn. Hoewel zijn persoonlijke voorkeur ligt bij klassieke muziek, wat een breed genre is, zo benadrukt hij, speelt hij soms ook moderne muziek. "Af en toe speel ik iets van Lady Gaga of The Beatles ofzo. Het is belangrijk dat je iets eigen maakt." Zijn vrouw Wilma leerde hem te luisteren naar wat er toe doet. "Als ik een technisch complex stuk speel en zij zegt vervolgens dat ze er niks bij voelt, dan weet ik dat er iets niet goed gaat. Ontroering is voor mij de maatstaf."

Onzekerheid 

Boudewijn laat een vluchtig opgewekt stuk horen op het carillon. Hij zet zijn hele lichaam in om het instrument te kunnen bespelen. Dat de muzikaliteit in hem van uitzonderlijk niveau is valt niet te ontkennen. Na 40 jaar in het vak heeft hij meerdere composities op zijn naam staan, heeft hij prestigieuze internationale prijzen gewonnen, is hij beiaardier van 18 torens en bespeelt daarnaast ook regelmatig orgel en piano. 

Toch vertelt hij vaak onzeker te zijn over zijn eigen muziek. "Mijn grootste leermoment de afgelopen jaren is geweest dat ik niet de beste hoef te zijn", zegt Boudewijn. Van zijn echtgenote Wilma leerde hij om te relativeren. "Dat ik nooit op het niveau van Bach en Mozart kom, betekent niet dat mijn werk niet goed is. Je mag ook de tweede rang zijn, zodat anderen kunnen uitblinken." Hij noemt als voorbeeld de muziek van Willem de Fesch, een Nederlandse componist. "Zijn pech was dat hij in dezelfde tijd als Mozart leefde en alle aandacht uitging naar zijn geniale tijdgenoot, maar dat betekent niet dat Fesch geen prachtige muziek maakte. Ik speel graag stukken van de wat onbekendere componisten zoals hij."

Instrument voor God 

Boudewijn speelt nog eens een stuk op het carillon, deze keer van Bach. Het blijft zijn lievelingscomponist. In één van zijn columns in het Reformatorisch Dagblad schreef hij dat "wie Bachs kerkmuziek slechts als cultureel interessant object waardeert en verder niets heeft met het evangelie van de gekruisigde Christus, de grote rijkdom mist achter deze muziek." Volgens Boudewijn kun je alleen als gelovige begrijpen wat Bach's drijfveer was. 

Boudewijn, zelf een gelovig man, is ervan overtuigd dat zijn muziek in dienst staat van God. "Je bent niet alleen op aarde, maar voor God en je naaste", legt hij uit. "Waar de één een brood bakt en er op die manier is voor de ander, zo maak ik muziek voor de mensen om me heen." 

Speciale herinneringen

Het leukste aan zijn baan vindt Boudewijn de speciale verzoekjes die hij krijgt. Zo vertelt hij dat hij een keer Love Me Tender van Elvis Presley heeft gespeeld om exact 12:10 uur 's middags. De man die het verzoek bij hem deed was 25 jaar getrouwd met zijn vrouw en had voor haar een lunch klaargemaakt, pal onder de kerktoren. Om 12:05 herinnerde de man zijn vrouw aan hun liedje Love Me Tender dat een paar minuten later uit de torenklokken luidde. "Dat zijn de mooie dingen", aldus Boudewijn.

Een ander memorabel moment was een spontaan optreden in een piepklein dorpje in Duitsland. Boudewijn stond op een groot podium in Taferöt met zijn zelfontworpen rijdende carillon. Eén van de aanwezigen vroeg Boudewijn langs zijn dorp te komen op de terugweg. Hij besloot dat te doen en bij zijn ontvangst werd hij hartelijk onthaald door alle dorpslieden die op de aankondiging van Boudewijn afgekomen waren. Zelfgebakken taarten en slingers vlogen hem om de oren. "Op mijn CV oogt het niet zo bijzonder, maar voor mijn ervaring was dat het absoluut wel."

Nog lang niet klaar

"Ik ben nog maar 62 en hoop nog een lange tijd in goede gezondheid door te kunnen gaan." Op de vraag of er veel aanbod is voor dit vakmanschap, gniffelt Boudewijn. "Mensen vragen mij dit vaker met de suggestie dat dit een oud stoffig beroep is, maar dat is niet zo. Zo oud ben ik toch nog niet?", lacht hij. 

"Het mooiste voor mij is wanneer ik langs het terras loop en ik hoor iemand een wijsje fluiten, waarvan diegene geen idee heeft dat ik dat zojuist gespeeld heb, en dat het daardoor in het hoofd van diegene zit."

Bekijk op onze socials een video van Boudewijn achter het carillon. 

Heb je een tip of opmerking? Mail onze redactie via info@locomediagroep.nl.

Nijkerk Nieuws 

vrmg nieuws nijkerk beiaardier 
 
  • LocoTV
  • LocoFM

Elburg Vischmarkt

Elburg Haven

advertentie